Loài thú mỏ vịt và những điều bạn có thể không biết

Thú mỏ vịt là một trong những loài động vật kỳ lạ nhất trên Trái Đất theo khẳng định của nhiều nhà khoa học khi nghiên cứu về chúng. Dưới đây là những sự thật thú vị về thú mỏ vịt đáng yêu mà có thể bạn chưa biết!

Thú mỏ vịt là con gì? 

Trước khi tìm hiểu những thú vị về thú mỏ vịt, chúng ta hãy cùng tìm hiểu qua về con thú mỏ vịt là con gì nhé. 

Thú mỏ vịt là một loài động vật có vú bán thủy sinh đặc hữu. Chúng có tên khoa học là Ornithorhynchus Anatinus ở miền đông Úc, gồm cả Tasmania. Dù đã thực hiện nhiều quá trình khai quật các mẫu hóa thạch của những loài liên quan nhưng thú mỏ vịt vẫn là loài duy nhất còn tồn tại của chi Ornithorhynchus và họ Ornithorhynchidae.

Mang nhiều điểm độc đáo, hiện nay thú mỏ vịt trở thành đối tượng cực kỳ quan trọng trong ngành sinh học tiến hóa cũng như biểu trưng của nước Úc. 

Đặc điểm sinh trưởng, phát triển của thú mỏ vịt

Về đặc điểm, thú mỏ vịt có phần đuôi ngắn đảm nhiệm vai trò dự trữ mở để tiếp tục dùng vào mùa Đông. Tuy nhiên, thú mỏ vịt không hề ngủ đông mà sẽ sử dụng chiếc đuôi đó để lái dưới nước. 

Phần chân rất ngắn, có màng và lực mạnh rất thích hợp để bơi lội dưới nước. Khi trên cạn, màng chân của thú mỏ vịt được gấp lại và móng chân được dùng để đào bới. 

Chúng có chiếc mõm dài, mềm và rất nhạy cảm với nhiều tế bào thần kinh; lỗ mũi nằm mặt lưng mõm; tai và mắt ở trong một rãnh ở phía sau. Phần thân dài, dẹt và được phủ bộ lông màu nâu rất mượt và không bị ngấm nước. Chúng có thể thích nghi được ở điều kiện môi trường nước trong khoảng 12 giờ, nhiệt độ gần 0 độ C. 

Trung bình, trọng lượng cơ thể của thú mỏ vịt dao động từ 0,7 đến 2,4kg, chiều dài từ 43 đến 50cm. Tương tự như các loài động vật khác, con đực cũng lớn hơn con cái. Đặc biệt, kích thước cơ thể của thú mỏ vịt thay đổi đáng kể theo vùng bởi tác động của môi trường sống hoặc do tập tính ăn thịt. 

Thú mỏ vịt thường hoạt động về đêm với những hoạt động săn bắt động vật nhỏ ở dưới nước. Thức ăn chủ yếu của chúng là động vật không xương sống như ếch, nòng nọc, nhái, ấu trùng, giun, tôm, cá nhỏ… Trung bình, một ngày lượng thức ăn nạp vào cơ thể sẽ phải bằng một nửa số trọng lượng cơ thể của chúng. 

Bên cạnh đó, thú mỏ vịt là động vật có vú với đặc trưng là ở cuối của ống tiêu hóa tập trung luôn ống tiết niệu và sinh dục. Vậy nên, bất kể tiểu tiện, đại tiện hay đẻ trứng cũng đều từ ống này ra. 

Nguồn gốc của thú mỏ vịt

Nguồn gốc của loài thú mỏ vật hiện nay vẫn là một câu hỏi lớn mà các nhà khoa học đang nghiên cứu và chưa có lời giải đáp chính xác. 

Theo một số nghiên cứu có chỉ ra rằng, tổ tiên thú mỏ vịt có hình dạng khá giống như hiện nay. Vậy nên, theo lý giải thì trong thời nguyên thú loài thú này đã cố rời khỏi cuộc sống dưới nước nhưng không thích nghi được ở điều kiện trên cạn. Do đó, chúng đã chọn quay trở về môi trường nước tiếp tục kiếm ăn. 

Những thông tin thú vị về thú mỏ vịt

Khi nghiên cứu, tìm hiểu về thú mỏ vịt, các nhà khoa học đã phát hiện ra rất nhiều điều thú vị, bí ẩn về chúng như sau:

Thú mỏ vịt không hề có dạ dày

Thật khó tưởng tượng nếu con người chúng ta không có dạ dày thì vấn đề ăn uống sẽ kỳ quặc như thế nào. Tuy nhiên, điều này hoàn toàn bình thường với những con thú mỏ vịt. 

Thức ăn từ miệng chúng sẽ được đi thẳng qua thực quản, xuống ruột mà không cần “tạm trú” ở dạ dày như phần lớn các loài động vật khác. Cũng bởi không có dạ dày nên cơ thể của chúng cũng không cần thải ra axit luôn. 

Các nhà khoa học đã tìm ra nhiều gen có liên quan về sự “thiếu hụt” của dạ dày thú mỏ vịt. Một giả thuyết đưa ra để lý giải cho điểm khác thường này là vì thực đơn của thú mỏ vịt phần lớn gồm những loài có vỏ cứng sống dưới nước nên có hàm lượng calcium carbonate cao. Chất này có tác dụng trung hòa axit trong dạ dày làm mất  đi tác dụng axit, như vậy cơ thể của chúng không không cần phải tiết ra axit. 

Khi mới được phát hiện thú mỏ vịt được nghi là “hàng fake”

Năm 1799, nhà khoa học George Shaw người Anh nhận được mẫu thú mỏ vịt đầu tiên được gửi từ Úc về Anh để thực hiện quá trình khám nghiệm. Khi ấy, ông đã viết rằng ngoại hình hết sức kỳ lạ của con vật khiến ông dấy lên suy nghĩ rằng đây là trò đùa tạo dựng từ con người. Dù vậy, ông vẫn đặt cái tên cho nó là “Platypus anatinus” hay “vịt chân phẳng”.

Hiện nay, chúng ta đều biết loài vật này có mỏ và chân rất giống vịt, thân hình giống con rái cá và chiếc đuôi của con hải ly này là có thật. Tên khoa học của nó cũng được đổi là Ornithorhynchus Anatinus.

Thú mỏ vịt để trứng hay đẻ con

100 năm sau khi được các nhà khoa học phát hiện, loài vật kỳ lạ này lại khiến con người ngỡ ngàng bởi những quả trứng của nó. Dù xếp vào lớp Động vật có vú hay lớp thú nhưng thú mỏ vịt không đẻ con mà để trứng. 

Hiện nay, các nhà khoa học vẫn chưa rõ được hết tất cả về chu kỳ sống của loài sinh vật này. Họ chỉ biết rằng, thú mỏ vịt đực không đóng vai trò trong việc nuôi con. Sau khi giao phối xong, con cái sẽ mang thai khoảng 2 tới 4 tuần rồi sẽ đẻ trứng. Thêm một tuần ấp và sau đó là sự ra đời của những chú “vịt” con đáng yêu xinh xắn chào đời. 

 Động vật có vú nhưng… cũng không có vú

Sau khi những nghi ngờ về chiếc ngoại hình kỳ lạ của thú mỏ vịt, các nhà khoa học tiếp tục ngỡ ngàng về các đặc điểm sinh học không kém phần dị thường của loài vật này. 

Dù đẻ trứng nhưng chúng lại nuôi con bằng sữa mẹ giống các loài thú khác. Tuy nhiên, đặc biệt ở chỗ chúng không có vú mà chỉ có tuyến sữa nằm ở dưới da thôi. 

Xét trên phương diện khoa học, từ Mammal hay Mammalia để chỉ lớp Thú có nguồn gốc từ tiếng latin là mamma có nghĩa là “vú”. Đây là lý do mà người ta hay dịch trong tiếng Việt là “động vật có vú”. Thú mỏ vịt cũng được xếp trong lớp này, nhưng chúng lại không có cấu tạo tuyến vú thật mà chỉ có những tuyến sữa nằm ở dưới da bụng. 

Thú mỏ vịt con cũng không bú sữa như loài khác. Chúng liếm sữa được tiết ra từ những tuyến này và đọng ở trên da bụng mẹ. Sau khoảng vài tháng, thú mỏ vịt con bắt đầu cai sữa và độc lập tự kiếm ăn. 

Con thú mỏ vịt mới nở chỉ nhỏ bằng hạt đậu

Dù thú mỏ vịt trưởng thành có thể nặng khoảng 1,5 kg và dài đến nửa mét nhưng thú mỏ vịt con khi mới nở có kích thước rất nhỏ. Để dễ hình dung, bạn có thể nhớ đến những con vịt lớn kích thước cũng gần tương đương với thú mỏ vịt, thậm chí là nhỏ hơn. Nhưng quả trứng vịt con và vịt con mới nở ra đã khá to rồi. Còn thú mỏ vịt khi mới nở từ quả trứng chỉ nhỏ cỡ khoảng bằng hạt đậu thôi. 

Giác quan thứ 6 của thú mỏ vịt rất phát triển

Thú mỏ vịt có giác quan thứ 6 cực kỳ phát triển, cụ thể nằm ở ngay chiếc mỏ vịt của chúng. 

Mỏ của thú mỏ vịt chứa đến hàng nghìn tế bào có khả năng nhận biết được từ trường điện phát ra bởi bất kỳ một sinh vật sống nào. Ngoài ra, chiếc mỏ rất đặc trưng của chúng còn có thể phát hiện được xung động các vật di chuyển. Nhưng chính bởi trường điện từ mà thú mỏ vịt có thể phân biệt được các sinh vật sống có tiềm năng làm mồi. 

Siêu năng lực này cho phép chúng có thể kiếm ăn dễ dàng khi lặn sâu dưới nước vì trong môi trường này chúng sẽ phải bịt hết mọi giác quan khác như bị mũi, bị mắt, bịt tai nên không thể nghe, nhìn hay ngửi được gì. 

Tiền sử thú mỏ vịt là loài siêu to khổng lồ

Cũng giống nhiều loài động vật khác như chim cánh cụt, chuồn chuồn, cá sấu, gián… phiên bản thú mỏ vịt cách đây khoảng hàng triệu năm mang kích thước rất to so với những con “vịt” bé xinh mà ta thấy ngày nay. 

Năm 2013, các nhà khoa học của Đại học New South Wales đã phát hiện ra hóa thạch của một chiếc răng. Từ đó, họ nhanh chóng suy ra được “chủ nhân” chính là một con thú mỏ vịt tiền sử dài đến 1 mét, gấp đội hội con cháu hiện nay. 

Kích thước siêu to khổng lồ của chúng khiến giới khoa học đặt tên cho là “Godzilla thú mỏ vịt”. Cấu trúc chiếc răng vô cùng đặc trưng, không thể nhầm lẫn với răng của các loài khác. Có lẽ, nó được dùng để nhai ếch, tôm, rùa nhỏ để làm thức ăn. 

Thú mỏ vịt có nọc độc 

Xinh xắn, đáng yêu là thế nhưng những chú thú mỏ vịt này lại có thể gây đau đớn cho sinh vật khác. Đối với những loài vật nhỏ, chất độ này có thể đe dọa nguy hiểm đến tính mạng, đối với con người sẽ gây đau.

Thú mỏ vịt có nọc độc nằm ở hai chiếc “cựa” ở chân sau con đực. Tuy nhiên, nó chỉ xuất hiện khi vào mùa sinh sản. Vậy nên, có thể cho rằng nó sẽ phục vụ cho những cuộc tranh giành, đấu đá bạn tình khi đến mùa sinh sản. 

Trên đây là những thông tin về thú mỏ vịt mà chúng tôi muốn chia sẻ đến bạn đọc. Hy vọng, chủ đề của bài viết hữu ích và thú vị với bạn đọc!

Bài viết liên quan