Nguồn thực phẩm của con người vô cùng đa dạng, trong đó có một loài gia súc thường xuyên bị nhầm lẫn với vịt và ngỗng, đó chính là con ngan. Trong bài viết dưới đây, chúng ta cùng đi tìm hiểu xem con ngan là con gì, và ngan nấu món nào thì ngon nhé!
Con ngan là con gì
Ngan là loài có nguồn gốc từ Nam Mỹ, sau đó lan dần sang các nước Anh, Pháp,.. Tại Việt Nam, ngan khá được ưa chuộng và nhân giống với số lượng lớn nhờ khả năng chăn nuôi dễ, kỹ thuật đơn giản và vốn bỏ ra khá ít. Từ quy mô gia đình đến các trang trại vài chục, trăm, ngàn cá thể đều có.
Con ngan là con gì?
Ngan là tên gọi của loài vật này ở miền Bắc. Riêng miền Nam, chúng ta gọi đó là vịt xiêm – Muscovy, thuộc loài Cairnia niochata.
Mặc dù nhìn lướt qua, ngan có vẻ khá giống ngỗng hay vịt, nhưng khi nhìn kỹ có thể thấy ngan sở hữu nhiều đặc điểm riêng biệt. Ví dụ như phần đầu nhỏ, riêng con trống sẽ có chiếc mào đỏ tía, to hơn con cái. Cũng là chiếc mỏ dẹt, nhưng ngan có trán phẳng và tiếng kêu khàn hơn. Gốc mỏ có thêm một mống thịt nhỏ màu đỏ rượu, kéo dài đến gần mang tai.
Ngan có đôi mắt sáng và dáng đi hơi nặng nề, tuy nhiên lại rất chắc chắn và không bị lạch bạch. Lưng rộng cùng bộ ngực nở, cặp cánh phát triển mạnh, chân ngắn. Bộ lông có khả năng chống nước cao, mượt hơn so với những loài khác. Ngan có cấu tạo mỏ thích hợp cho việc ăn cả trên cạn và dưới nước.
Trái ngược với loài vịt nhanh nhẹn và sống bầy đàn, ngan thường có tập tính bầy đàn kém, chậm chạp, hiền lành và dễ bắt hơn.
Vịt Xiêm có thể đẻ trứng lúc 6,5 tháng tuổi nếu được nuôi dưỡng tốt, và khai thác trứng trong vòng 3 năm. Trung bình vịt Xiêm sẽ để 65-969 trứng trong vòng 1 năm.
Có bao nhiêu loại ngan hiện nay?
Chúng ta không chỉ có 1 mà có đến 3 loài vịt xiêm khác nhau. Trong đó:
- Xiêm trắng (ngan ré) được nuôi nhiều nhất nhờ sức đề kháng cao, ít bệnh. Giống ngan này chiếm khoảng 30% tổng số lượng đàn vịt Xiêm hiện nay. Khi mới nở, ngan con sẽ có bộ lông màu vàng chanh, chân nhỏ, mỏ màu vàng hoặc xám.
- Xiêm đen (xiêm trâu) khá hiếm hiện nay, chỉ có thể nuôi theo mùa với số lượng ít. Nếu có thì loài này cũng đã bị pha hoặc lai tạp chứ không phải giống thuần chủng. Xiêm đen có bộ lông đen tuyền, hình dáng thô và nặng nề. Việc thụ tinh cho phôi có tỷ lệ khá thấp, cùng khả năng nuôi con kém là một trong những lý do loài này không còn phổ biến hiện nay. Xiêm đen có thịt thơm rất riêng, thân hình to. Chúng khả bạo dạn, kêu khá dữ tợn khi có người lại nên có thể dùng để trông nhà.
- Xiêm loang đen trắng (ngan sen): loài ngan có tầm vóc thanh nhẹ, tỉ lên lên tới 65,41% đàn. Vịt mới nở sẽ có lông màu vàng rơm, cùng những vết loang trên đầu, chân và cổ. Khi 3 tháng tuổi, vịt trống thường nặng 2,9 – 3 kg, vịt mái nặng 1,6 – 1,8 kg, 1 năm tuổi có thể lên đến khối lượng 3,8 – 3,9kg đối với con trống và 2 – 2,2 kg đối với con mái.
Bên cạnh đó còn có các dòng vịt Xiêm nhập nội như dòng R31 loang đen trắng, dòng vịt trắng R51 hay giống vịt Xiêm siêu nặng,… có khả năng thích nghi cao và được nhiều người ưa thích.
Trên thị trường hiện nay có khá nhiều giống ngan khác nhau
Kỹ thuật chăn nuôi vịt Xiêm
Nhìn chung vịt Xiêm khá dễ nuôi, ít bệnh, tuy nhiên chúng ta vẫn cần lưu ý một số thông tin sau để quá trình nuôi trồng hiệu quả hơn:
- Khi chọn giống, cần chú ý đặc biệt về độ nhanh nhẹn và khỏe mạnh của vịt. Lông vịt phải tơi, bông, có màu lông tơ đặc trưng với từng loài, mắt sáng và toát lên vẻ nhanh nhẹn.
- Không chọn những cá thể hở rốn, quá còi, lông bết, chân bị khoèo hoặc bị khô lại.
- Chuẩn bị chuồng nuôi thoáng mát, vệ sinh sạch sẽ và khử trùng, quét vôi. Đảm bảo nơi ở của vịt ấm vào màu đông, mát vào mùa hè.
- Quây vịt số lượng 70-100 con, thắp bóng sưởi ấm dưới ánh đèn 100W, thắp cả ngày trong 15 ngày đầu, sau đó giảm bớt giờ thắp sáng.
- Chuẩn bị máng ăn, uống riêng biệt. Nuôi vịt xiêm bằng thóc, đỗ tương, giun, rau, cám công nghiệp,…
- Thay lót chuồng ít nhất 2 lần/tuần để đảm bảo nơi ở sạch sẽ. Nếu điều kiện chăn nuôi ổn định, vịt có thể tăng trưởng 200-400g mỗi tuần.
Cách chọn ngan ngon để chế biến
Hiện nay, có nhiều đơn vị chăn nuôi sử dụng cám tăng trọng để đẩy nhanh ngày xuất chuồng của gia súc, gia cầm. Do đó, chúng ta cần biết cách phân biệt những con được nuôi tự nhiên, sẽ đảm bảo an toàn, thịt chắc và ngon hơn rất nhiều.
Trước tiên, chú ý chọn phần đầu, nếu đầu vịt nhỏ có nghĩa là được nuôi bằng thóc. Đồng thời, vịt nuôi tự nhiên sẽ có chân màu vàng tươi.
Những con mào nhỏ, chân thâm nên bỏ qua. Khi nâng cánh lên, nếu bóp xương lưng không thấy chứng tỏ con đó có nhiều thịt nạc, chắc, nên chọn.
Đối với ngan làm sẵn, nên chú ý phần đùi là lườn, nếu đùi và lườn căng bóng, thớ thịt dày thì không nên mua bởi có thể đã qua xử lý hóa chất để thịt ngan trông ngon hơn. Để tránh trường hợp ngan bị bơm nước để tăng cân nặng khi bán, khách hàng nên dùng tay nhấn vào phần thịt đùi hoặc lườn, nếu là thịt bơm nước sẽ thấy nhão và bập bùng.
Cách chọn thịt ngan ngon
Ngan có thể chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn mà vô cùng đơn giản như ngan cháy tỏi, ngan nấu măng, ngan luộc hay nướng ngũ vị,…
Cách làm một số món ăn ngon từ ngan
Ngan cháy tỏi ngon khó cưỡng
Chuẩn bị:
- Ngan 1 con (1.2 – 1.5kg)
- Tỏi 4 củ
- Gừng băm 2 muỗng cà phê
- Ớt băm 2 muỗng cà phê
- Rượu trắng 20 ml
- Dầu hào 15 ml
- Nước tương 15 ml
Cách làm:
- Sơ chế ngan bằng cách dùng muối hạt và gừng chà sạch trong và ngoài để khử mùi hôi. Rửa lại nhiều lần bằng nước sạch, để ráo nước sau đó chặt ngan thành miếng vừa ăn.
- Cho vào hỗn hợp thịt ngan vừa chặt 2 muỗng cà phê ớt băm, 2 muỗng cà phê tỏi băm, 2 muỗng cà phê gừng băm, 15g đường, 15g hạt nêm, 5g tiêu xay, 15ml dầu hào, 20ml rượu trắng, 15ml nước tương, trộn đều để để 30 phút để thịt ngan ngấm gia vị.
- Bắc chảo lên bếp, cho ngập dầu. Khi dầu nóng già, cho ½ phần tỏi cắt lát và phi vàng. Cho phần thịt ngan đã thấm gia vị vào đảo đều.
- Khi thấy phần thịt có màu vàng và thịt đã săn lại, cho tiếp ½ chỗ tỏi còn lại vào đảo đều đến khi thịt chín thì tắt bếp.
Ngan cháy tỏi thành phần sẽ có lớp vỏ tỏi giòn, bên trong dẻo, thịt ngan mềm, ngọt và đậm vị. Bạn có thể dùng kèm với bún hoặc canh măng nóng để có một bữa cơm đầy đủ hơn nhé!
Ngan cháy tỏi thơm ngon, đậm đà
Ngan nấu măng ngon ngọt, giàu dinh dưỡng
Chuẩn bị
- Ngan 1/2 con
- Măng nứa 600g
- Nấm hương 100g
- Hành lá 10g
- Hành tím 10g
- Mùi tàu 10g
Chế biến ngan nấu măng:
- Ngan làm sạch, cắt thành các miếng vừa ăn, ướp cùng nước mắm, hành tím, muối ăn, gừng đập dập băm nhỏ.
- Măng nứa rửa sạch, luộc sơ cho bớt vị chua rồi vớt ra rửa sạch, cắt khúc 4cm.
- Nầm hương rửa qua, cho vào bát nước ấm cho nở ra rồi rửa sạch, để ráo.
- Bắc nồi lên bếp, phi hành rồi xào thịt ngan cho săn lại, cho măng vào đảo đều để ngấm gia vị.
- Khi măng đã ngấm đều, tiếp tục đổ nước xăm xắp mặt nồi, nấu với lửa nhỏ trong khoảng 20 phút rồi cho tiếp nấm hương.
- Sau khi thịt ngan đã mềm và dậy mùi, tắt bếp, múc ngan ra bát, rắc thêm hành lá, mùi tàu.
Ngan nấu măng có vị thanh mát, mang tính hàn, phù hợp với những ngày thời tiết nóng ấm, góp phần cân bằng cơ thể và bồi bổ sức khỏe.
Canh ngan nấu măng ăn cùng bún hoặc cơm đều rất ngon
Ngan nấu giả cầy vừa ngon vừa dễ làm
Chuẩn bị
- Ngan 1 con (khoảng 1.5kg)
- Chén mẻ 1 con
- Riềng 1 củ
- Mắm tôm 2 thìa
Cách làm
- Bỏ phần đầu, cánh, chỉ giữ lại phần thân để chế biến.
- Riềng cạo vỏ, giã nhuyễn khoảng 1 bát con.
- Ngan nướng qua trước khi nấu, có thể thui qua rơm hoặc áp chảo, nướng sơ trên bếp,…
- Chặt ngan thành những miếng vừa ăn, sau đó ướp với 1 bát giềng, 1 bát mẻ, 2 thìa mắm tôm, một chút bột nêm, bóp đều khoảng 5 phút để thịt ngan ngấm gia vị và để khoảng chừng 1 tiếng.
- Sau khi ướp xong, cho thịt ngan vào nồi đế dày, bật bếp đun lửa vừa đến khi sôi thì vặn nhỏ lửa đến khi thịt ngan mềm và nước sánh lại.
Thịt ngan giả cầy sẽ ngọt, mềm, đậm đà, ăn với cơm trắng hay bánh mì đều rất ngon.
Thịt ngan giả cầy đơn giản, dễ làm
Trên đây là một số thông tin xoay quanh câu hỏi con ngan là con gì, và cách chế biến những món ngan ngon cho gia đình. Mong rằng qua bài viết, bạn đã thêm được một loại thực phẩm ngon, dinh dưỡng cho bữa cơm hàng ngày.