Hoa lay ơn hay hoa dơn là một loại hoa đã quá quen thuộc trong đời sống người Việt từ bao đời nay. Tuy nhiên, ý nghĩa của hoa dơn thì không phải ai cũng biết. Trong bài viết dưới đây, hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về ý nghĩa, cách trồng và chăm sóc hoa lay ơn bạn nhé!
Hoa lay ơn là hoa gì?
Hoa lay ơn hay còn được biết đến với tên gọi là hoa day ơn, hoa dơn có tên khoa học là Gladiolus.
Hiện nay, trên thế giới người ta đã tổng hợp và phân tích được khoảng 260 loài và hơn 10.000 giống hoa lay ơn. Cây lay ơn có nguồn gốc bắt đầu từ các quốc gia châu Phi, Châu Á. Và cho đến khoảng thời gian giữa những năm 1739 và năm 1745, loài hoa này mới thực sự được biết đến tại châu Âu thông qua những lời giới thiệu của người thương mại và khách du lịch.
Thân cây lay ơn tròn, có thớ sợi và đặc biệt là không có nhánh. Lá cây cứng, có màu xanh bóng, lá nhỏ rất giống với hình lưỡi kiếm, được xếp thành 2 dãy so le nhau.
Hoa lay ơn có dạng hình phễu, mọc thành chuỗi, gắn nhĩ dưới đáy và nở từ dưới gốc lên trên. Mỗi bông lay ơn thường có 5 cảnh mỏng và được xếp đối chồng vào nhau.
Quả của lay ơn có dạng hình bầu dục, thuôn dài. Bên trong có chứa nhiều hạt có màu nâu và nứt theo chiều dọc. Củ lay ơn cũng mọc theo từng chùm, đường kính của củ lớn tầm khoảng 3,5 đến 4 cm, dưới các củ lớn sẽ có những củ nhỡ đường kính tầm 1,5 đến 2,5 cm. Những củ của cây hoa lay ơn có thể được sử dụng để nhân giống.
Hoa lay ơn thường nở trên một cành cây dài khoảng từ 40 đến 80 cm và rất lâu tàn. Vậy nên, loài hoa này luôn được ưu ái chọn để trang trí trong các ngày lễ trọng đại, đặc biệt vào dịp Tết.
Truyền thuyết về hoa lay ơn
Truyền thuyết về cây hoa lay ơn cũng được khá nhiều bạn yêu thích loài hoa này tìm hiểu.
Tương truyền, tại một vùng đất nọ bị xâm chiếm, quân xâm lược ra lệnh bắt giết hết người dân, chỉ được phép giữ lại những chàng trai khỏe mạnh. Mục đích này của chúng là để đào tạo, đưa ra chiến trường cho họ tự đánh chém lẫn nhau, làm trò mua vui tiêu khiển cho chúng.
Trong đó, có hai chàng trai khỏe mạnh có tên là Xép và Teeret được chọn để áp giải về vương quốc mà không hề nắm được mục đích của nó.
Hai chàng trai nhanh chóng được đào tạo thành 2 chiến sĩ cường tráng, dũng mạnh và trở thành 2 tay kiếm cừ khôi, nuôi hy vọng sớm giết được tên vua xấu xa để giành lại tự do cho quê hương.
Cho đến một ngày, hai cô con gái vô cùng xinh đẹp của tên vua kia tới thông báo ngày mà hai chàng trai này sẽ phải ra đấu trường. Hai cô gái cũng đã sớm cảm mến hai chàng trai. Đồng thời khích lệ tinh thần cũng như có lời dặn dò rằng nếu ai thắng sẽ được tự do. Và ngược lại người kia sẽ phải chấm dứt cuộc đời của mình.
Cuối cùng cũng đến ngày đấu trường, hai chàng trai đều được đưa ra võ đài với số lượng người xem chật kín. Trong đó, xuất hiện cả hai người con gái đang thầm yêu họ.
Trong tiếng hò reo, hai chàng trai buộc phải rút gươm. Tuy nhiên, vì tình đồng hương, họ nhìn nhau đầy bối rối, nghẹn ngào.
Cả hai cùng giơ kiếm lên trời. Lúc đó, anh đã nghe thấy tiếng người mẹ của mình rằng “hãy làm theo trái tim của mình”. Ngay lập tức, Teeret đã hét to “dù cho các người có lớn mạnh nhưng vẫn sẽ không bao giờ biến được ta trở thành kẻ nô lệ, mua vui cho các người. Nói rồi, anh ta tự đâm mình rồi buông đao cắm xuống đất. Và Xét cũng làm tương tự như vậy.
Xác của hai chàng trai nhanh chóng được đưa ra ngoài, hai thanh kiếm hai chàng cứ liên tục kêu leng keng. Tiếp đó, bỗng mọc lên những bông hoa màu đỏ, thân thẳng xanh mướt. Kể từ đó, loài hoa này xuất hiện, được đặt tên là hoa lay ơn và tượng trưng cho chính nghĩa, trượng nghĩa và tình yêu.
Ý nghĩa của hoa lay ơn
Hoa lay ơn mang rất nhiều ý nghĩa tốt đẹp trong từng khía cạnh của cuộc sống.
Ý nghĩa hoa lay ơn trong ngày Tết
Hoa lay ơn là một trong những loại rất được ưa chuộng để trang trí, trưng vào nhà vào các dịp lễ Tết của nhiều gia đình Việt. Sở dĩ loài hoa này mang biểu tượng ý nghĩa phong thủy rất đẹp.
Trong phong thủy, hoa lay ơn hay hoa day ơn còn được biết đến với những tên gọi khác như hoa lan kiếm, hoa loa kèm kiếm hay hoa kiếm.
Sở dĩ, loài hoa có tên gọi như vậy là bởi hoa có hình ống và lá hoa giống hình những chiếc lưỡi liềm vút cao. Người xưa vẫn tin rằng, hoa lay ơn trưng trong nhà vào dịp lễ, tết có thể giúp trừ tà, xua đuổi đi vận khí đen đủi và những điều xấu để đem lại may mắn cho gia chủ.
Thêm nữa, vào dịp Tết, hoa lay ơn màu đỏ thường được người ta lựa chọn để trưng bày trong nhà vì nó mang lại ý nghĩa may mắn, tốt đẹp cho gia đình trong năm mới.
Ý nghĩa của hoa Lay Ơn trong đám cưới
Ngày xưa, trong mỗi đám cưới, ta lại dễ dàng bắt gặp hình ảnh cô dâu sẽ cầm một bó hoa tươi lay ơn tươi thắm cùng chú rể bước vào nhà. Những bông hoa lay ơn diễm lệ, thanh tú, mang vẻ đẹp e ấp, ngại ngùng tượng trưng cho sự mới mẻ, thuở ban sơ của cô dâu. Bên cạnh đó còn là sự trong trắng của nàng dâu mới về nhà chồng.
Bên cạnh đó, ý nghĩa của hoa lay ơn trong ngày cưới còn là một lời hứa hẹn, lời mong cầu cho cuộc sống hôn nhân đôi vợ chồng vui vẻ, hạnh phúc và viên mãn.
Tuy nhiên, hiện nay, hình ảnh bó hoa cưới cầm tay cô dâu đã có sự thay đổi, không còn là những bó hoa lay ơn. Dù vậy, vẫn không thể thiếu một bó hoa lay ơn được trang trí, cắm trên bàn thờ mang những ý nghĩa riêng của nó trong ngày trọng đại.
Ý nghĩa của hoa lay ơn trong tình yêu
Hoa lay ơn cũng mang ý nghĩa rất đẹp trong tình yêu. Người ta cho rằng, tặng một bó hoa lay ơn cho người mình yêu thương như một cách để thể hiện nỗi nhớ nhung, mong ngóng muốn được gặp đối phương.
Vậy nên, khi bạn nhận được một bó hoa lay ơn từ ai đó thì hãy hiểu ra ngụ ý này để hồi âm lại nhanh chóng nhé.
Ngoài ra, tại nhiều quốc gia hoa lay ơn còn được xem là loài hoa của đấu sĩ bởi cành, lá của nó giống hình lưỡi kiếm. Thậm chí, một số nơi còn gọi loài hoa này là hoa thanh kiếm. Tuy nhiên, ý nghĩa được nhiều người biết tới nhất là tượng trưng cho sự ghi nhớ, danh dự. Nó cũng thể hiện cho sức mạnh cá tính, sự chân thành, trung thành và vẹn toàn.
Ý nghĩa của hoa lay ơn qua các màu sắc
“Đại gia đình” nhà hoa lay ơn có nhiều màu sắc. Từ những bông hoa lay ơn mang sắc trắng tinh khôi cho đến màu đỏ rực rỡ, từ tím lãng mạn đến vàng chói chang hay màu kem nhẹ nhàng đến những bông lay ơn cam bừng sức sống.
Ngoài vẻ đẹp riêng, ý nghĩa của hoa lay ơn theo mỗi màu sắc sẽ ẩn chứa một ý nghĩa, thông điệp khác nhau.
Nếu những bông hoa lay ơn trắng tượng trưng cho sự thanh khiết, tinh khôi, cho những khởi đầu mới may mắn và hy vọng thì hoa lay ơn đỏ là “ngôn ngữ” tượng trưng cho tình yêu cuồng nhiệt và nồng cháy. Bởi vậy, trong hình ảnh của những đám cưới xưa, ta thường thấy trên tay cô dâu thường cầm bó hoa lay ơn đỏ.
Hoa lay ơn vàng đại diện cho sự vui vẻ và từ bi. Vậy nên, người ta vẫn thường chọn cắm hoa ly trên các bàn thờ, bàn Phật quan âm, bàn thờ tổ tiên; hoặc cắm trang trí trong phòng khách, phòng ăn cho không gian thêm mới mẻ, ngập tràn niềm vui.
Hoa lay ơn cam tượng trưng cho sức trẻ, cho sự mạnh mẽ có thể vượt qua khó khăn, thử thách tiến đến thành công. Ngoài ra, hoa lay ơn cam còn là màu sắc thể hiện cho sự năng động, phấn khởi và sức khỏe dồi dào.
Với những hoa lay ơn hồng có hai loại là lay ơn hồng phớt và hồng thẫm. Những bông hoa lay ơn hồng thẫm là hoa thể hiện cho lời xin lỗi chân thành nhất, mong được tha thứ, bỏ qua lỗi lầm quá khứ thì lay ơn hồng phấn tượng trưng cho sự ngưỡng mộ.
Hoa lay ơn tím là hoa biểu tượng cho tình yêu thủy chung sắt son. Tình yêu ấy có thể vượt qua phong ba bão tố vẫn không chia xa. Hơn nữa, những bông hoa lay ơn tìm còn là màu đại diện cho sự quý phái và giàu sang.
Có nên tặng hoa lay ơn không? Nên tặng vào dịp nào
Hoa lay ơn được biết đến là loại hoa biểu tượng cho danh dự, sự ghi nhớ bản thân đến những người xung quanh. Vậy nên, hoa lay ơn thường được ưu ái lựa chọn trang trí trong các dịp lễ đặc biệt. Hoặc khi bạn muốn tặng cho ai đó với ngụ ý hãy luôn nhớ về mình.
Dựa vào đặc điểm dáng hoa mọc thẳng trên cùng một thân, lá hoa như lưỡi kiếm nên hoa lay ơn được xem là thanh kiếm tình yêu.
Vì thế, bó hoa lay ơn tượng trưng cho tình yêu thầm kín, người ta khi đã đem lòng yêu ai đó sẽ nguyện suốt đời dùng thanh kiếm tình yêu đó để che chở và bảo vệ. Với ý nghĩa này nên hoa dơn còn được dùng để làm hoa sinh nhật, hoa tặng “người ấy” vào những dịp đặc biệt.
Đồng thời hoa lay ơn còn là biểu tượng cho sức mạnh của bản thân, luôn vươn lên trong cuộc sống, thể hiện sự trung thành và lòng say mê nhiệt huyết, không bao giờ bỏ cuộc. Nếu bạn muốn khích lệ ai đó hãy cắm hoa lay ơn đẹp hoặc bó hoa lay ơn đẹp để tặng, động viên họ luôn cố gắng không ngừng.
Như vậy, hình ảnh của hoa lay ơn không chỉ đơn thuần là dùng để trang trí hay trưng thờ mà còn được dùng để tặng người thân, bạn bè, người yêu vào những dịp quan trọng.
Giá hoa lay ơn như thế nào?
Hiện nay, hoa dơn được trồng nhiều tại các tỉnh phía Bắc, các tỉnh vùng đồng bằng sông Hồng, Đà Lạt…. Vậy nên, giá của hoa lay ơn cũng ngang tầm với các loại hoa nội địa khác.
Thông thường, một bó hoa lay ơn 10 cành sẽ có giá dao động trong khoảng từ 30.000 đến 70.000VNĐ. Vào dịp Tết, mức giá hoa lay ơn Đà Lạt sẽ đắt hơn rất nhiều, có thể lên đến 200 đến 350.000VNĐ.
Cách trồng và chăm sóc hoa lay ơn
Lay ơn được đánh giá là một loại hoa tương đối khó trồng. Tuy nhiên, khi cây đã ra hoa sẽ tươi rất lâu và có thể kéo dài được nửa tháng.
Thời điểm được cho là thích hợp nhất mà bạn nên trồng hoa lay ơn là vào khoảng thời gian tháng 8 đến tháng 11, khí hậu mát mẻ và dễ chịu. Nếu bạn muốn tự trồng những cây hoa lay ơn thì có thể tham khảo thêm những thông tin như sau:
Nhiệt độ thích hợp để trồng hoa lay ơn
Cây lay ơn thích nghi tốt trong điều kiện thời tiết mát mẻ, nhiệt độ thích hợp nhất cho cây phát triển dao động trong khoảng từ 15 đến 27 độ C. Nếu cây được trồng trong điều kiện nhiệt độ cao hơn, cây sinh trưởng chậm, dễ bị sâu bệnh và chất lượng cho hoa cũng vì thế mà thấp hơn.
Ngoài ra, lay ơn thuộc nhóm cây ưa sáng. Trong điều kiện ánh sáng yếu hoa sẽ bị nhỏ và tỷ lệ hoa mù cũng cao.
Về cách chọn đất và kỹ thuật để trồng
Loại đất được cho là thích hợp nhất để trồng cây lay ơn là đất thịt nhẹ, có độ pH tầm 6 đến 6,5. Tránh trồng lay ơn gần bệnh viện, các khu công nghiệp hoặc các vùng đất bị nhiễm nhiều muối, chì, clo hay flo vì nó không tốt cho quá trình sinh trưởng và phát triển của cây.
Người ta cũng có thể dùng củ của cây để nhân giống. Tiếp đó, tiến hành trồng cây sau khi đã chuẩn bị đất. Sau khi trồng được 1 tuần, khi thấy cây bắt đầu mọc mặt đất, và mỗi củ sẽ mọc một cây. Lúc này, bạn cần theo dõi quan sát để tiến hành cắt bớt, tỉa bỏ chồi phụ chỉ để lại chồi chính cho cây phát triển trong điều kiện khỏe mạnh.
Những lưu ý khi trồng cây hoa lay ơn
Trong quá trình trồng, chăm sóc cây hoa lay ơn thường nhiễm các loại bệnh do nấm hại gây ra. Điển hình:
- Bệnh trắng lá: Nguyên nhân do nấm Septoria sp. Để xử lý, bạn sẽ sử dụng thuốc Anvil 5SC phun phòng trị.
- Bệnh thối xám: Do một loại nấm Sclerotinia sp. gây ra. Để xử lý, bạn sử dụng Benlate hoặc Daconil 500SC để phòng trị.
- Bệnh héo vàng: Nguyên nhân bởi nấm Fusarium sp. Trong trường hợp này, bạn có thể sử dụng thuốc Anvil 5SC phun phòng chống.
Ngoài ra, bạn cũng cần thường xuyên nhổ, dọn cỏ dại trên các mặt luống cho cây, nhất là vào giai đoạn cây non. Tránh cỏ hút hết chất dinh dưỡng của lay ơn.
Cách chăm sóc hoa lay ơn
Cách chăm sóc cây lay ơn cũng không quá khó. Bạn có thể tham khảo thêm theo hướng dẫn chi tiết như sau:
- Về nước tưới: Nhu cầu tưới nước của lay ơn rất lớn. Bạn cần tưới thường xuyên cũng như duy trì độ ẩm cho đất đảm bảo được khoảng 70 đến 75%, tránh để bị ngập úng. Tuyệt đối không để cây thiếu nước sẽ làm ảnh hưởng tới quá trình mà cây ra hoa.
- Về phân bón: Nên dùng phân tổng hợp NPK pha loãng với nước để tưới. Sau khi cây trồng được khoảng 2 tuần mới bắt đầu tưới. Duy trì thói quen 7 lần tưới một lần kết hợp phun phân bón lá.
Lưu ý: Để tránh cây bị cong, đổ trong quá trình sinh trưởng phát triển, bạn nên bố trí cắm cọc để làm giàn cho cây. Bằng cách cắm cọc theo từng mép luống, mỗi cọc sẽ cách nhau khoảng 1,5 đến 2 mét. Sử dụng dây căng, buộc hai bên luống hoặc sử dụng lưới đan sẵn kích thước ô 10 x10 cm để căng trên mặt luống.
Mách bạn những cách giữ hoa lay ơn tươi lâu
Hoa lay ơn là một loài hoa được nhiều người yêu thích để lựa chọn trang trí nhà cửa, đặc biệt là trong những ngày lễ, tết. Dưới đây là những mẹo để giữ cho hoa lay ơn tươi lâu rất đáng để bạn bỏ túi:
Rửa sạch lọ hoa
Việc giữ cho lọ, bình cắm hoa sạch là điều tối thiểu để bình thêm đẹp và cũng giúp hoa cắm được tươi thêm lâu. Vậy nên, nhất định bạn cần rửa thật sạch bình hoa, phơi khô ngoài trời nắng trước mỗi lần cắm nhé.
Cắt chéo cuống hoa
Cắt chéo cuống hoa là một mẹo rất hữu ích giúp hoa lay ơn tươi lâu hơn. Thao tác này giúp cành hoa hút nước dễ dàng hơn. Bên cạnh đó, vết cắt chéo này còn giúp cho cành hoa lay ơn không bị áp sát vào đáy bình. Thêm nữa, bạn cũng không để nước quá nhiều trong bình sẽ dễ khiến cuống hoa bị úng.
Nên cắm hoa vào nước sớm
Ngay khi mua hoa lay ơn về, bạn nên cắm cành hoa vào nước càng sớm càng tốt nhé. Thao tác này sẽ giúp cành hoa luôn trong trạng thái đủ nước mà không sợ bị héo. Với những cành đang bị héo, rơi vào tình trạng bị thiếu hụt nước kéo dài, cành hoa lay ơn không có khả năng tươi được trở lại, hoặc nếu có tươi được trở lại cũng dễ bị yếu sức, chóng tàn.
Cắm hoa bằng nước sạch
Mẹo nhỏ để giữ cho hoa lay ơn tươi lâu mà bạn nên áp dụng ngay là cắm hoa trong nước ẩm, nhiệt độ khoảng 38 đến 40 độ. Tuyệt đối không sử dụng nước có chứa nhiều flo hoặc chứa nhiều Calcium sẽ khiến hoa nhanh bị tàn, các mô lá dễ bị hủy hoại.
Thêm nữa, bạn cũng cần chú ý đến vấn đề thay nước mỗi ngày cho lay ơn. Đồng thời, rửa sạch cuống hoa trước mỗi lần cắm lại vào lọ, bình nhé.
Bỏ bớt lá phía dưới cuống hoa
Trong quá trình cắm để tránh lá bị thối, bạn nên bỏ bớt phần lá ở dưới cuống bông hoa lay ơn nhé. Phần lá quá nhiều sẽ rất dễ gây thối, khiến nước nhiễm khuẩn dẫn đến việc lay ơn bị thối gốc nhanh chóng chỉ sau 1 ngày bạn cắm hoa.
Mỗi lần thay nước, bạn cũng cần cắt bỏ đi phần gốc cành bị thối. Tuyệt đối không để nước ở trong bình quá nhiều, chỉ giữ lại vừa đủ để cắm được ngập gốc khoảng 3 đến 5 cm. Bởi việc hút nước của lay ơn phần lớn là được thực hiện ở vị trí vết cắt.
Đặt bình tại nơi thoáng mát
Tuyệt đối, không đặt bình lay ơn tại chỗ có ánh nắng mặt trời gay gắt chiếu trực tiếp. Chẳng hạn như các vị trí cạnh cửa sổ, dưới mái tôn nóng, dưới quạt trần, trên mặt tivi hay những chỗ có gió lùa… Hơi nóng từ nhiệt độ cao, tác động của gió sẽ làm giảm độ tươi lâu cho hoa.
Mặt khác, không khí nóng cũng dễ làm cành lay ơn bị mất nước nhanh. Nếu không kịp bổ sung dễ làm hoa héo, tàn nhanh. Vào buổi tối trước mỗi khi đi ngủ, bạn nên đưa bình hoa lay ơn vào phòng lạnh, những chỗ mát hoặc có thể để ngoài sân để hoa “hứng sương”.
Trên đây là những tổng hợp về hoa lay ơn, ý nghĩa, cách trồng và một số mẹo hay giúp hoa tươi lâu hơn. Mong rằng, những chia sẻ này thực sự hữu ích, giúp bạn hiểu thêm nhiều điều về loài hoa rất được yêu thích này.